Hype of bruikbaar instrument?
Wat is dat nou met e-learning? Is het een hype? Of is het meer dan dat? Als ik weer met een e-learning project aan de slag ben stel ik me die vraag wel eens. En als het meer dan een hype is: is het dan vooral een technisch snufje wat zorgt voor kostenbesparingen of is het een bruikbaar instrument: een nieuwe manier van leren? Een manier van leren die anders is dan de wijze waarop we het jarenlang hebben gedaan?
Om een antwoord hierop te geven kijk ik met een schuin oog naar mijn kinderen: boeken hebben afgedaan.
Op school gaat alles via de laptop/tablet, waarbij de gebruikte onderwijsmethodes steeds meer “e” zijn en steeds minder “p” (papier) zijn. Ik kijk ook even naar de manier waarop ik zelf leer: het wordt steeds meer “e” en steeds minder “m” (manuals); als ik een vraag heb zoek ik op internet naar het antwoord of naar een filmpje. Dus kennelijk is het een manier van leren die meer en meer gebruikt wordt.
Maar concreter: is e-learning een bruikbaar instrument om onderwijs in Microsoft Dynamics (AX of NAV) te geven? En hoe doe je dat op een manier waarop kwaliteit en resultaat geborgd wordt?
Het antwoord is in ieder geval niet door in het projectplan de opleidingsparagraaf te vervangen door één zin in de trend van: we gebruiken e-learning … (en dan komt alles goed).
In mijn beleving biedt de inzet van e-learning alleen dan extra waarde als het onderdeel is van een totale visie op het opleiden van medewerkers die met Microsoft Dynamics werken. In veel projecten ontbreekt deze visie.
E-learning zonder visie op ‘opleiden’ is weggegooid geld
Een groot aantal projecten kenmerkt zich door de toepassing van het ‘train de trainer’ principe: de kerngebruikers worden opgeleid door de consultants. Vervolgens moeten de kerngebruikers de eindgebruikers opleiden. Het gaat hierbij vaak om een projectactiviteit, waarbij éénmalig aandacht aan opleidingen wordt besteed. Het resultaat laat zich raden: er is onvoldoende focus op het goed opbouwen en vasthouden van kennis van Dynamics. Het kennisniveau loopt snel terug en middels het ‘doen van een trucje’ worden de dagelijkse werkzaamheden in Dynamics vastgelegd, met alle gevolgen van dien
De uitdaging ligt dus in het blijvend aandacht besteden aan het kennisniveau van medewerkers met betrekking tot Dynamics. Hiervoor is een duidelijke visie nodig voor de manier waarop met kennis- en kennisborging wordt omgegaan: op basis van functies en verantwoordelijkheden van medewerkers wordt vastgesteld wat het benodigde kennisniveau van Dynamics is. Op basis hiervan wordt bepaald welke opleidingen gevolgd moeten worden en hoe deze opleidingen vorm krijgen. Dit alles resulteert in een opleidingsplan, waarbinnen de inzet van e-learning een waardevolle toevoeging kan zijn.
Hoe ziet het opleidingsplan er dan uit?
Dit opleidingsplan geeft concreet invulling aan de vragen:
- Wie moeten worden opgeleid?
- Wat is het gewenste kennisniveau?
- Welke opleidingen moeten worden gegeven?
- Hoe worden deze opleidingen ingevuld?
Nu komt e-learning in beeld. Bij het invullen van de ‘hoe’-vraag moet worden gekeken naar de beste wijze van opleiden: dit kan in de vorm van een klassikale opleiding zijn, maar kan ook heel goed in de vorm van e-learning zijn. Het opleidingsplan geeft ook antwoord op de vraag hoe de kennis geborgd wordt binnen de organisatie. Het gaat dus om een veel bredere vraag dan het eenmalig geven van een training. Binnen dat hele brede gebied van kennisopbouw en -borging, biedt e-learning een scala van extra mogelijkheden. Maar (!!) daarbij zie ik E-learning als opleidingsinstrument, wat veel meer inhoud dan alleen een technische oplossing of een set van filmpjes.
Hoe e-learning op een bruikbare wijze inzetten?
Het op een waardevolle wijze inzetten van e-learning bestaat uit 3 belangrijke onderdelen
- Content ontwikkeling: het ontwikkelen van e-learning onderdelen. Er moeten (didactisch) goede opleidingsmodules worden ontwikkeld. Dat betekent dat in mijn visie e-learning veel meer is dan alleen een filmpje. Het gaat bij de inzet van e-learning om het leren uitvoeren van taken en handelingen in Dynamics. Naast het demonstreren van handelingen ligt de nadruk op oefeningen (ondersteund door help tekst), zodat medewerkers leren door te doen
- Content beheer. Het gaat niet alleen om opbouwen van kennis, maar ook om het vasthouden van kennis. Een e-learning omgeving biedt een uitgelezen kans om cursussen/kennis voor langere tijd beschikbaar te stellen. Hierbij kan een brede mix aan leermiddelen worden ingezet: oefeningen, instructies, filmpjes, etc. Middels een LMS (learning management system) wordt deze inhoud beheert en toegewezen aan de deelnemers.
- Sturing en toetsing: bij het aanbieden van e-learning modules, die dus zelfstandig doorlopen moeten worden, is het een noodzaak dat er inzicht is in voortgang en resultaten. Door het gebruik van toetsen (vooraf en naderhand) kan zowel kwantitatief (voortgang) als kwalitatief (resultaat) het effect van opleidingsprogramma’s worden gemeten.
E-learning als middel is een waardevolle aanvulling op de traditionele opleidingsvormen en -middelen. De combinatie van (ontwikkelen van) inhoud, content beheer en sturing/toetsing biedt de mogelijkheid om doorlopend kennis bij te houden en te verhogen, kennis wordt een factor tot succes in plaats van een struggle for life.
Het inzetten van e-learning daagt uit, geeft stof tot nadenken, biedt enorme kansen. Het biedt volop kansen om ook binnen uw organisatie kennis te delen en te borgen.
Image afkomstig van Stuard Miles via www.freedigitalphotos.net
Harro Knook is opleidingsconsultant bij Mprise. Hij begon bij Mprise in 2010 en heeft 25 jaar ervaring op het gebied van opleiden en ERP-implementaties. Hij blogt over onderwerpen die te maken hebben met opleidingen, e-learning en verandermanagement.